Vorig jaar, toen ik voor mijn Global Health afstudeeronderzoek Malaba bezocht, had ik de eer Christina en David te ontmoeten. Christina, altijd belust op contacten die haar wat op kunnen leveren, sprak me aan bij het ziekenhuis. Dezelfde dag nog liet ze me kennismaken met David, haar echtgenoot. Wat me direct opviel aan deze mensen was dat ze slim waren, ondernemend en een groot hart hadden. Maar ze waren arm. Zeer arm. Uit alles wat ik later over ze geleerd heb weet ik dat ze het beter gehad hebben tijdens de hoogste pieken van hun leven, en ook veel slechter tijdens de diepste dalen. Wat me aan hen aantrok was dat ze simpelweg door hun harde werken en hun grote hart toch altijd kans hadden gezien het leven van medemensen mooier, beter en aangenamer te maken. Zoals ik ze leerde kennen hadden ze een kleine bakkerij waar ze cake bakten. Soms, als ze wat geld of ingrediënten verzameld hadden, maakten ze voor de zondag extra veel cake, om de lokale kinderen een extraatje te kunnen geven. Helaas hebben ze de bakkerij voor onbepaalde tijd gesloten vanwege hogere suiker en tarwebloem prijzen.
Hun tweede handel is de productie van zeep. Een kennis uit Naivasha verkoopt hen de ingrediënten, die ze in een groot vat in de hoek van de slaapkamer samenvoegen. Na veel roeren en een nacht wachten maken ze zo 100 liter vloeibare zeep. Die proberen ze vooral aan de regeringskantoren te verkopen. Helaas duurt het altijd erg lang voordat regeringskantoren voor de geleverde zeep betalen. Daarbij komt dat Christina na levering wekelijks langs moet gaan om te verzekeren dat ze haar verkoop niet vergeten en uiteindelijk betalen. Bovendien komt het voor dat Christina een flink percentage van het bedrag vooraf aan de persoon die de dienst uitmaakt moet geven, om te betalen voor het feit dat bij haar besteld wordt, en niet bij de concurrentie. Door deze vertragingen en barrières zijn er vaak financiële gaten te vullen, wat Christina doet door langs de snelweg lopend aan voorbijgangers te verkopen. Ook gaat ze ermee langs scholen, waar ze met haar grote overredingskracht schoolhoofden overtuigt om zeep in plaats van geld aan te nemen, zodat een kind dat eigenlijk al weggestuurd is in school kan blijven. Zo offert ze geregeld een groot deel van haar handelskapitaal op aan het onderwijs van kinderen uit haar gemeenschap.
Een piek in hun leven was dat David zijn middelbare school gesponsord kreeg, vanuit Duitsland, nadat een brief van hem waarin hij een nier te koop aanbood wereldwijd aandacht kreeg. Deze brief bracht hem ook een Amerikaanse sponsor, die in Amerika voor hem een plek in een universiteit regelde. Helaas volgde daarop het dal, toen de sponsor overleed en David na 2 jaar universitair onderwijs naar Kenia terugkeerde.
Een stuk later in zijn leven kreeg hij een baan bij een internationale NGO in Naivasha, waar hij meewerkte aan een onderwijsproject voor kinderen die, net als hijzelf, in arme omstandigheden opgroeiden. Dit kwam abrupt ten einde toen er in december 2007 verkiezingen waren, waarbij 1000 mensen omkwamen en ook Christina, David en hun familie zich belaagd vonden.
Achteraf waren de geruchten niet van de lucht. Een jong kind van de andere stam had ze in de aanloop naar de verkiezingen al verteld hoe erg het hem speet dat Christina haar hoofd zou verliezen. Christina vroeg hem te stoppen zulke onzin uit te kramen, maar het kind onderbouwde zijn verwachting met de melding dat al duizenden hakmessen ingeslagen waren. Het doel was dat na de verkiezingen alleen mensen waarvan aangenomen kon worden dat ze op de president hadden gestemd nog zouden leven. Christina besloot het de ouderen van de andere stam te vragen, waarmee ze wekelijks samen in de kerk zat. De ouderen stelden haar gerust door te beweren dat het kind onzin had uitgekraamd. Het kind had de waarheid gesproken.
Op 26 januari 2008 (mijn 20ste verjaardag) zag David's oudste zoon, die buiten voor het huis stond, een grote groep mannen van de andere stam met hakmessen door de straat zijn kant op komen. Hij ging het huis binnen om de andere vijf leden van het gezin te waarschuwen. Daarop nam David het hangslot, en hing het aan de buitenkant van de deur, wat mogelijk was doordat er een gat in het raam zat. De dochter van de huurbaas, lid van de andere stam maar wel menselijk, was toevallig in de buurt. Door het hangslot dacht de groep gewapenden dat de deur van buiten afgesloten was, waardoor het waarschijnlijk leek dat het gezin al gevlucht was. Ze wilden graag in breken om dat wat ze konden gebruiken uit het huis te halen dan wel om te controleren dat David en Christina inderdaad niet thuis waren. De dochter van de huurbaas wist ze daarvan te weerhouden, zeggend dat ze op haar vader moesten wachten om de deur te openen, in plaats van het bezit van hun stamgenoot te slopen. Vreemd genoeg gingen de gewapende mannen hiermee akkoord. Ondertussen beleefden David, Christina en hun kinderen de spannendste momenten van hun leven, midden in het huis gezeten, waar ze woordelijk verstonden wat buiten bediscussieerd werd. Het buurjongetje en tevens een vriendje van David en Christina's jongste zoon, die water was gaan halen, beleefde toen de laatste momenten van zijn leven.
Dankzij de standvastigheid van de dochter van de huurbaas, mobiele telefonie en een reddingsactie van bevriende militairen via de achtertuin heeft dit gezin deze verkiezingen overleefd. Maar de volgende verkiezingen zullen binnen een jaar alweer plaats vinden. (De hoge heren zijn het nog niet eens over de datum.) Veel mensen beweren dat Kenianen door de rampzalige gevolgen van de vorige verkiezingen nu wijzer zijn geworden. Maar de mensen die David en Christina toen belaagden lopen vrij rond. David en Christina komen ze zelfs geregeld tegen in hun nieuwe woonplaats, waar ze naartoe gevlucht zijn. Ook de geruchten zijn er weer. En het is aannemelijk dat als de verkiezingen inderdaad weer op geweld uitdraaien, men deze keer niet met hakmessen aan de slag gaat, maar met geweren. Laatst werden aan de Oegandese grens 2 containers 'schroot' onderschept. Volgens de papieren waren de wapens van de Verenigde Naties en onderweg naar India. Maar de VN zou dat toch wel van tevoren aangekondigd hebben, en ze niet als schroot transporteren.
Maar dit laat ik natuurlijk niet zomaar gebeuren. In een ijdele poging om ook maar iets aan de wereldvrede bij te dragen werk ik momenteel samen met filmmakers en antropologen Esther Maagdenberg en Karlia Campbell aan een documentaire. De documentaire zal gaan over Christina en David en de mooie dingen die ze doen. De bedoeling is om hem voor de verkiezingen uit te laten komen, als een herinnering aan hoe het niet moet en een voorbeeld van hoe het wel kan. Wellicht gaat het zijdelings ook over de vier Kenianen die in Den Haag terecht zullen staan om uit te zoeken in hoeverre het afgelopen geweld door hun georganiseerd is. Twee van hen maken kans om president te worden en houden nu door het hele land bidbijeenkomsten om te voorkomen dat ze schuldig bevonden worden.
Om deze documentaire te maken verzamelen we momenteel geld. Dit doen we via deze website waar u het promo filmpje kunt bekijken en een donatie kunt doen. Ook hebben we er een Facebook pagina aan besteed. Als u Facebookt, dan kunt u ons al steunen door de pagina te liken en te sharen. Mijn bedrijf GlocalPresents doet natuurlijk ook zijn best om dit project te steunen. Daarom heeft GlocalPresents deze weken meerdere acties, waarbij de winst volledig aan verschillende mooie doelen besteed wordt. Momenteel zijn zowel een scala aan handtassen als handgehouwen schaakspellen in de aanbieding. Mocht u besluiten te kopen, dan steunt u daarmee de documentaire, ruim 40 (wees)kinderen, en de producenten. Meer details over hoe de winst verdeeld wordt leest u op de GlocalPresents website.
In ieder geval bedankt voor uw interesse in mijn doen en laten.
